Sos do gołąbków

Przepisy na sosy do gołąbków
Sos do gołąbków

Gołąbki to jedno z najbardziej popularnych dań w Polsce. Najczęściej jadamy je z ryżem oraz mielonym mięsem wieprzowym, które owija się liśćmi białej kapusty. Nieodłącznym elementem polskich gołąbków jest też oczywiście sos pomidorowy, który nadaje całemu daniu niesamowitego smaku i aromatu. Gołąbki znane są jednak nie tylko w naszym kraju, ale też w wielu krajach europejskich na Wschodzie. Co ciekawe, potrawa ta w państwach bałkańskich zawijana jest najczęściej nie w liście kapusty, ale w liście winogron.

Sos do gołąbków - przepisy

Sos do gołąbków – przepisy na smaczne i szybkie sosy do gołąbków

Gołąbki to słynne danie, które cieszy się w Polsce ogromnym powodzeniem. Potrawa to jeden z najlepszych pomysłów na smaczny, treściwy i pożywny obiad. Wiele osób nie wyobraża sobie jednak gołąbków bez charakterystycznego sosu pomidorowego. Jak zrobić dobry, domowy sos do gołąbków? Czy istnieje jakiś bardzo prosty przepis na szybki oraz lekki sos z pomidorów? A może lepiej jest przygotować sos pomidorowy z koncentratu? Sprawdź najlepsze pomysły i dowiedz się ciekawostek na temat gołąbków.

Sos do gołąbków – dobry, prosty i szybki przepis na sos pomidorowy

Gołąbki w Polsce – jaka jest historia tego pysznego dania?

Gołąbki to niezwykle smaczne danie, znane jest nam od wielu lat. Gołąbki robiły nasze babcie i mamy, a teraz przyrządzamy je też my, zgodnie z recepturami przekazywanymi sobie od pokoleń. Kto wymyślił gołąbki? Otóż nieznana persona ze Wschodu – niestety do dziś nie udało się ustalić, kto to dokładnie był. Wiadomo jednak, że to właśnie na Wschodzie dawniej masowo uprawiano białą kapustę głowiastą, którą owijano ryż i pieczarki, a w późniejszych latach również mięso. Przepis na gołąbki przywędrował więc do Polski z Europy Wschodniej. Historycy szacują, że było to mniej więcej w XIX wieku. Według najstarszego przepisu na gołąbki, jaki pojawił się w staropolskich książkach o gotowaniu, potrawa miała zostać po raz pierwszy przyrządzona na Ukrainie. Polacy szybko przechwycili recepturę, gdyż w XIX wieku uprawa białej kapusty była u nas również powszechna. Kapusta służyła też oczywiście do gotowania wielu innych smakowitych dań, jednak to gołąbki skradły serca i podniebienia naszych rodaków. Danie to do dziś znajduje się w czołówce ulubionych potraw Polaków.

Wschodni przepis na gołąbki rozkochał w sobie nie tylko mieszkańców Polski. Polubili go też obywatele m.in. Czech i Słowacji, gdzie do dziś przyrządza się gołąbki w zróżnicowany sposób. W państwach, w których uprawia się kapustę, jedzenie gołąbków jest powszechne. Co ciekawe, niektórzy wykłócają się o to, w co naprawdę powinno się zawijać gołąbki. Wiele osób uważa, że w liście białej kapusty, które powinny zostać wcześniej porządnie obgotowane w osolonej wodzie. Inni z kolei upierają się, że prawidłowo gołąbki – lub raczej ich farsz – powinno się zawijać w kapustę kiszoną. Skoro już o farszu mowa, w tym przypadku również nie ma jednego słusznego wariantu. Nadzienie do gołąbków nie zawsze składało się bowiem jedynie z ryżu, pieczarek i mięsa. Z początku gołąbki były daniem typowo postnym – dopiero później zaczęto dodawać do nich mielone mięso pod warunkiem, że miało się je skąd zdobyć lub gdzie zakupić. Tak samo nie ryż, a kasza pierwotnie stanowiła farsz w gołąbkach. Z ciekawostek, o których jeszcze warto pamiętać, w Grecji gołąbki najczęściej jada się z jagnięciną, z kolei mieszkańcy Rumunii wolą gołąbki z farszem… rybnym.

Dobry, domowy sos do gołąbków – jak zrobić go prawidłowo?

W Polsce najczęściej jadamy gołąbki z sosem pomidorowym. Jest on bardzo dobry i niezwykle lekki, a przy okazji świetnie podkreślający smak potrawy. Polacy chętnie robią tego rodzaju sos z koncentratu pomidorowego oraz wody, która zostaje w naczyniu po ugotowaniu gołąbków. Przy okazji tworzenia takiego sosu raczej nie korzysta się z wielu składników, więc sos nie jest ani czasochłonny, ani specjalnie skomplikowany. Czy jest jednak na pewno tak smaczny, jak sos z pomidorów, ale tych świeżych? A może warto byłoby zamienić koncentrat na sos z pieczonych pomidorów? Pomysłów jest naprawdę sporo, wystarczy tylko uruchomić wyobraźnię. Zamiast tradycyjnego sosu pomidorowego równie dobrze stworzyć można np. sos pieczarkowy, który w połączeniu z gołąbkami będzie smakował wprost wybornie. Oto kilka prostych przepisów na smaczne i aromatyczne sosy do gołąbków.

  • Pomidorowy sos do gołąbków – do jego przygotowania potrzebować będziesz koncentrat pomidorowy, mąkę, masło, bulion warzywny, słodką paprykę (proszek), cukier, pieprz i sól. Masło trzeba rozpuścić w rondelku i dodać do niego mąkę. Chwilę podsmaż całość i dolej bulion wraz z koncentratem. Zamieszaj i podgrzewaj wszystko przez kilka lub kilkanaście minut – sos musi zrobić się całkiem gęsty. Na sam koniec dodaj przyprawy do smaku. Ciepłym sosem polewaj świeżo przygotowane lub odgrzewane gołąbki.
  • Pieczarkowy sos do gołąbków – aby go zrobić, potrzebować będziesz pieczarek i leśnych suszonych grzybów, masła, śmietany 30%, a także przypraw do smaku. Suszone grzyby trzeba najpierw dobrze wymoczyć w wodzie przez godzinę. Świeże pieczarki należy z kolei umyć, obrać i pokroić na kawałeczki. Później wrzuć je na patelnię rozgrzaną masłem i smaż doprawione ziołami. Po odstawieniu możesz wlać do pieczarek wodę z gotujących się gołąbków. Następnie dodaj 4 małe łyżeczki sosu do naczynia ze śmietaną, wymieszaj i wlej na patelnię. Później możesz całość zagotować i przyprawić do smaku. Sos powinno się gotować powoli po to, aby zgęstniał. Na koniec wystarczy polać sosem gołąbki. I już gotowe!
  • Koperkowy sos do gołąbków – w celu jego przyrządzenia należy zakupić koperek, marchew, kostkę rosołową i dobrej jakości śmietanę. Kostkę rosołową należy zalać wodą, a pokrojoną marchewkę wsypać do gotowego bulionu. W zimnej wodzie rozdrobić trzeba mąkę i zagęścić nią sos, po czym dolać śmietany. Wystarczy już tylko doprawić całość solą i pieprzem, po czym dodać posiekany drobno koperek. Proste, prawda?

Gołąbki w sosie pomidorowym – wszystko, co warto o nich wiedzieć!

Czy gołąbki z sosem można jeść na diecie?

Oczywiście, że tak! Może nie w wersji tradycyjnej, jednak ze zmodyfikowaną recepturą ich jedzenie nie powinno w żaden sposób niekorzystnie odbić się na zdrowiu osoby będącej na diecie. Fit przepisy na gołąbki z lekkim sosem są znacznie mniej kaloryczne niż te, które znamy od naszych mam i babć. Zamiast mięsa wieprzowego wystarczy użyć jagnięciny bądź drobiu, żeby zwiększyć wartość odżywczą dania i jednocześnie zmniejszyć jego kaloryczność. Co ważne, gołąbków nie trzeba też zawsze robić z mięsem, a serwować je można również w wersji jarskiej – dlatego weganie lub wegetarianie bez problemu też spożywać mogą gołąbki, spersonalizowane pod swoje wymagania żywieniowe. Z czym może być farsz dla wegan i wegetarian? Otóż z pieczarkami, grzybami i kaszą gryczaną bądź ryżem. Warto dodać do gołąbków również pokrojone w kosteczkę tofu. Odważniejsi mogą spróbować zrobić też gołąbki z soczewicą, ciecierzycą lub fasolką.

Popularnym sposobem gotowania gołąbków w Polsce i na świecie jest również zawijanie ich… bez kapusty. Jest to doskonała alternatywa dla tych wszystkich, którzy nie chcą robić gołąbków ze względu na długi czas obgotowywania kapusty – w przepisie na gołąbki bez zawijania kapusty po prostu nie ma. Wystarczy zetrzeć ją na tarce i wymieszać z mięsem mielonym (jeśli gołąbki mają być mięsne), ryżem i cebulą. Całość należy oczywiście doprawić do smaku. Farsz formuje się podobnie jak na tradycyjne gołąbki. Później jednak tak uformowane gołąbki należy od razu wrzucić do naczynia żaroodpornego. Nie można zapominać o tym, jak ważny jest w tym przypadku sos do gołąbków! Upieczone gołąbki warto poddusić w nim przez kilka minut, aby zyskały niepowtarzalny smak.

Co warto wiedzieć o gołąbkach? Ciekawostki na temat gołąbków

Gołąbki to danie jednogarnkowe. Można jeść je nawet trzy dni z rzędu, ponieważ odgrzane będą smakować równie wybornie, jak po wyjęciu ich z piekarnika. Warto jednak pamiętać, aby nie układać zbyt wielu warstw gołąbków w naczyniu żaroodpornym, ponieważ mogą się wówczas przypalić. Jeśli robisz małe gołąbki, lepiej będzie powiązać je nicią – w przeciwnym wypadku mogą się rozlecieć. Kapusta, jaką wybierasz do tradycyjnych gołąbków, powinna być z kolei cała – zatem nie może być na niej pęknięć. Jej liście muszą być luźne i dopasowane rozmiarem do gołąbków, jakie zamierzasz przyrządzić. To właśnie wielkość liści decyduje bowiem o rozmiarze gołąbków. Co jeszcze warto wiedzieć na temat gołąbków?

  1. W kuchni żydowskiej na gołąbki mówi się holiszkes. W środku liści kapusty znajduje się farsz, jednak nie z wieprzowiny, a z wołowiny.
  2. Chorwackie gołąbki to sarma, które przyrządza się z kiszonej kapusty.
  3. Dolma są to gołąbki greckie, które zawijane są w liście winogron.

Gołąbki a zdrowie – czy można spożywać je bezkarnie?

Jak już dobrze wiesz, gołąbki zyskały popularność na całym świecie. Wiele osób odeszło jednak od tradycyjnego przepisu i znacznie zmodyfikowało klasyczną recepturę na danie. Czy ciężko wobec tego określić, ile kalorii ma na przykład jeden gołąbek? Posłużmy się przepisem na tradycyjną potrawę. Gołąbek zawijany w liść kapusty z farszem (ryż, pieczarki, mięso) ma wbrew pozorom niewiele kalorii – w 100 gramach potrawy jest ok. 110 kalorii. Jeśli jednak zmodyfikuje się skład farszu lub doda sos do gołąbków, danie oczywiście automatycznie stanie się bardziej kaloryczne. Im bardziej wymyślny jest sos, którym polewa się gołąbki, tym potrawa może być cięższa do strawienia. Należy pamiętać, że jakikolwiek sos jednak by nie był, zawsze podnosić będzie kaloryczność dania.

Czy gołąbki są zdrowe i można spożywać je bezkarnie? Nie można powiedzieć o daniu, że jest całkiem niezdrowe. Dzięki zawartości sosu pomidorowego wzbogacić można potrawę o sporą ilość witaminy. W gołąbkach znajdują się również cenne kwasy nasycone i jednonienasycone. Czy można jednak jeść je często? Nie, gdyż – mimo cudownego smaku – gołąbki nie są zbyt dobrym źródłem witamin lub cennych składników mineralnych. Oczywiście wiele zależeć będzie od tego, co ostatecznie znajdzie się farszu. Poleca się jednak jeść gołąbki w sosie wyłącznie okazyjnie.

Załóż konto
  • zapisywać ulubione przepisy
  • otrzymywać dopasowane przepisy na maila
  • komentować przepisy pod własnym nickiem
Załóż konto